اغوزخان.oghoz khan

بسم الله الرحمن الرحیم

عوامل ارتداد از نگاه قرآن کریم

چکیده

در این مقاله سعی شده است معنای لغوی واصطلاحی ارتداد ، عوامل و موجبات مرتد شدن و معنای مجازی مرتد بررسی شود .

ارتداد در لغت‏

ارتداد از ریشه «ر- د- د» و در لغت به معناى بازگشت و باز گرداندن آمده است.[1] راغب اصفهانى مى‏گوید: ارتداد و رَدَّه به معناى بازگشت در راهى است که شخص از آن آمده است.[2] در آیاتى از قرآن نیز این واژه به همین معناى لغوى به کار رفته است؛ مانند آیه:«یا قَوْمِ ادْخُلُوا الأَرْضَ المُقَدَّسَةَ التَّىِ کَتَبَ اللَّهُ لَکُمْ وَلا تَرْتَدُّوا عَلى‏ أَدْبارِکُمْ فَتَنْقَلِبُوا خاسِرِینَ»؛[3] اى قوم من، به سرزمین مقدسى که خداوند براى شما مقرر داشته است درآیید و به عقب بازنگردید که زیان کار خواهید شد.»

ارتداد در اصطلاح فقه‏

فقهاى مسلمان اعم از شیعه و اهل سنت در تعریف ارتداد، عبارت‏هایى گوناگونی دارند. که همه آن تعبیرها به یک معنا باز مى‏گردد، و آن خارج شدن فرد مسلمان از اسلام و ورود به کفر است.

محقق حلّى در تعریف مرتد مى‏گوید: هو الّذى یکفر بعدالإسلام؛[4] مرتد کسى است که پس از اسلام کافر مى‏شود.

ابن قدامه از فقهاى حنبلى‏[5] و علاء الدین حصفکى از علماى حنفى‏[6] آورده‏اند: مرتد کسى است که از دین اسلام به کفر باز گردد.

خلیل از فقهاى مالکیه مى‏گوید: ؛ ارتداد عبارت است از کفر مسلمان با گفتارى که صراحت یا اقتضاى کفر را دارد یا عملى که در بردارنده کفر است[7].

رافعى از فقهاى شافعیه مى‏نویسد: ؛ارتداد پایان دادن به اسلام است با گفتار یا عمل کفرآمیز[8].